Kaynak: BBC News – Fergus Walsh, Tıp Editörü
50’den Fazla Kanser Türü Tek Testle Tespit Edilebiliyor
Kansere erken teşhis konusunda devrim yaratabilecek bir kan testi, 50’den fazla kanser türünü tespit edebilme potansiyeliyle dikkat çekiyor. Kuzey Amerika’da yapılan yeni bir araştırmaya göre, test birçok farklı kanser türünü erken evrede belirleyebiliyor — üstelik bunların %75’i için şu anda herhangi bir tarama programı bulunmuyor.
Araştırma sonuçları, kan testinin erken evre kanserleri saptayabildiğini, bu sayede tedavi şansının ve iyileşme olasılığının önemli ölçüde arttığını gösteriyor.
Galleri Kan Testi Nasıl Çalışıyor?
Amerikan ilaç firması Grail tarafından geliştirilen Galleri testi, tümörden koparak kana karışan kanserli DNA parçacıklarını tespit edebiliyor.
Test şu anda İngiltere’de NHS (Ulusal Sağlık Servisi) tarafından da deneniyor.
Testin Detayları:
- ABD ve Kanada’dan 25.000 yetişkin 1 yıl boyunca izlendi.
- Katılımcıların yaklaşık %1’i pozitif sonuç aldı.
- Bu kişilerin %62’sinde kanser tanısı doğrulandı.
- Negatif çıkan kişilerin %99’undan fazlasında kanser olmadığı doğru şekilde belirlendi.
“Kanser Taramasında Yeni Bir Dönem Başlıyor”
Araştırmanın başyazarı, Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nden Dr. Nima Nabavizadeh, bu testin kanser taramasına yaklaşımı “temelden değiştirebileceğini” söyledi:
“Test, kanserin erken evrede tespit edilmesini sağlayarak başarılı tedavi veya tamamen iyileşme şansını artırabilir.”
Galleri testi, meme, bağırsak ve rahim ağzı taramalarıyla birlikte uygulandığında, genel kanser tespit oranını yedi kat artırdı.
Özellikle yumurtalık, karaciğer, mide, mesane ve pankreas kanseri gibi mevcutta tarama programı olmayan türlerde yüksek başarı sağlandı.
Ayrıca test, kanserin kaynağını 10 vakadan 9’unda doğru şekilde belirleyebildi.
Bilim İnsanları Uyarıyor: “Daha Fazla Kanıt Gerekiyor”
Uzmanlar, sonuçların umut verici olmasına rağmen ölüm oranlarını gerçekten azaltıp azaltmadığının henüz bilinmediğini belirtiyor.
Londra Kanser Araştırma Enstitüsü’nden Prof. Clare Turnbull şunları söyledi:
“Galleri testinin erken teşhisi gerçekten ölüm oranlarını düşürüyor mu, bunu görmek için ölüm oranını temel alan rastgele çalışmalara ihtiyaç var.”
NHS Denemeleri ve Gelecek Planları
Bu yıl Berlin’deki Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği Kongresi’nde açıklanacak ön sonuçlar büyük ilgi gördü, ancak verilerin tamamı henüz hakemli bir dergide yayımlanmadı.
İngiltere’de 140.000 hasta üzerinde üç yıl sürecek büyük bir deneme yürütülüyor. Sonuçlar gelecek yıl açıklanacak.
Eğer başarılı olursa, NHS testin kapsamını 1 milyon kişiye genişletmeyi planlıyor.
Uzman Görüşleri
Grail firmasının başkanı Sir Harpal Kumar, sonuçların “son derece etkileyici” olduğunu belirterek şunları ekledi:
“Kanserden ölen insanların büyük çoğunluğu, hastalık çok geç fark edildiği için hayatını kaybediyor. Amacımız, tedavinin çok daha etkili ve tamamen iyileştirici olabileceği erken döneme geçmek.”
Cancer Research UK’den Naser Turabi ise şu uyarıda bulundu:
“Bazı kanserler kişinin hayatını etkilemeden yıllarca ilerleyebilir. Bu nedenle aşırı teşhisten kaçınmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.”
Ayrıca, Birleşik Krallık Ulusal Tarama Komitesi testin NHS tarafından kullanılıp kullanılmayacağına dair nihai kararı verecek.
